#17 conceptualisering van landbouw
Over thuisboeren, stadsboeren, buurtboeren, techboeren en samenboeren
Hey hey,
Drie maanden terug was ik bij Baggi thuis. Hij kookte het halve kookboek van Yotam Ottolenghi voor mij, waaronder een geweldig gerecht met tomaten. Tomaten die hij zelf thuis kan kweken, in een met internet verbonden minikas in zijn keuken (zie de foto onder bij foodtrend 1). Een maand terug sprak ik bij Future of Life over de toekomst van eten (in 2050), samen met Prof. Han Wiskerke. Hij zei het volgende:
Cities need to create a closer relationship with food production. This can take on many forms, like vertical farms, cultured meat or indoor food cultivation.
Nu is Nederland wereldkampioen indoor farming (in goed Nederlands kassen genoemd) en giert de vertical farm innovatie door het land. Provincies en steden gebruiken dit poster child van de landbouw om te pochen met hun agritech. Maar het belang van de productie van voedsel dichterbij de verstedelijkte mens brengen is niet een kwestie van tech, het is een kwestie van cultuur.
Horeca draait om twee elementen: gemak en gezelligheid (experiential dining noemen ze dat in de VS, daar kennen ze het woord gezellig niet). Wat mij betreft hebben we naar voedsel kweken veel te lang gekeken vanuit gemak (voor de stadsmens) en veel te weinig naar beleving en gezelschap. Daarom is het hoog tijd voor een conceptuele benadering van de upstream van onze voedselketen net zoals dat downstream gebeurt. Voedsel kweken en gekweekt zien worden moet net zo’n beleving worden als voedsel eten. Daarin past een belangrijke rol voor chefs, ondernemers en community bouwers voor de toekomst van de lokale landbouw.
Vandaar mijn aandacht voor foodtrend 1: home growing. Bij foodtrend 2 vertel ik over de verbinding met de keten via platforms. Bij verder lezen een kort en duidelijk artikel van The Guardian over vertical farming. Bij Waar is Gijsbregt vertel ik hoe ik samen met Sheila Struyck heb gewerkt aan deze nieuwsbrief. Deze week schotel ik je een tip voor in het hippe M4H in Rotterdam. De foodvideo laat zien hoe vertical farming het stadium van spielerei allang voorbij is.
Cheers,
Gijsbregt
Vind je mijn nieuwsbrief interessant? Stuur deze dan nieuwsbrief door naar iemand. Eerdere edities van deze nieuwsbrief vind je hier, bijvoorbeeld over ghost kitchens, de ‘Better for you’ trend of hard seltzers.
Wil je mij een plezier doen, deel deze nieuwsbrief via onderstaande knop. Een persoon die net zo interessant als jij is zou ik al heel erg waarderen. Twee mag ook.
Foodtrend: home growing en crowd growing
In Nederland weten we wel raad met thuisproductie van waardevolle plantjes. Toch is het verbazingwekkend om te zien wat er al in en om huis kan met minikasjes, ook wel smart gardens genoemd (domme tuinen willen we niet meer). Veel indoor farming richt zich op bladgroenten, kruiden en cressen of zelfs thee, dure gewassen die weinig wegen. Je kunt de kas ook als nursery gebruiken voor je eigen (volks)tuin, de levenscyclus voltrekt zich zo voor je ogen en eindigt op je bord (of in de toilet om heel eerlijk te zijn).
Niet iedereen heeft de poen voor zo’n mooi apparaat of voor een tuin. Daarom ben ik geïnteresseerd in crowd farming: in de stad of met behulp van livestreams of ‘growing content’ buiten de stad. We kennen in Nederland al sinds jaren Koop een koe (dat ineens grutto.com heet) en Huur een kip (“leer en geniet”) in de VS en het VK zijn coops en farmers markets zeer populair. Al deze concepten draaien om verbinding met de makers, kwekers en boeren. Het Oostenrijkse FarmNow gaat een stap verder: zij creëren een lokale hitech vertical farm waar buurtbewoners ‘stukjes’ landbouwgrond kunnen huren en op termijn zelfs hun eigen grond (tuin of balkon) kunnen koppelen aan de ‘grätzelfarm’. Zo willen ze de AirBnB van urban farming worden.
Links Click & Grow bij Baggi op de koelkast, rechts een grotere versie geplukt van hun site
Foodtrend: it’s the platform, stupid
Platforms (en de blockchain) zijn de marktplaatsen van de 21e eeuw, op wereldschaal. Wat ze daarbij tot dusver vaak doen is verdelen, valse concurrentie opzetten en afstand creëren. Platforms die goede waarden borgen zijn in opkomst. Ze staan niet alleen voor handel, maar ook voor kennis, cultuur, gemeenschap en besef. In China zet de afgelopen paar jaar Pinduoduo de lokale platformeconomie op scherp. Het bedrijf wordt als tegenhanger gezien van Amazon en is de snelst groeiende concurrent van Ali Baba. Ze noemen zichzelf een agritech bedrijf en verbinden consumenten aan Chinese boeren die allemaal nog (relatief) low tech hun boerderij runnen. TechCrunch verwoordt het zo:
In 2019, nearly 600,000 merchants sold farm produce through Pinduoduo. That translated to some 12 million farmers who supplied their fruits and vegetables to the merchants. In August, Pinduoduo pledged to sell $145 billion worth of farm produce annually by 2025. The number was $21 billion in 2019.
In feite is het een coöperatie en platform in een, waarbij het platform een doorkijkje in de keten biedt en vraag en aanbod (vaak lokaal) verbindt. Deze fascinerende ontwikkeling zien we breder. In Nederland bewandelen Boerschappen en Herenboeren voorzichtig dit pad, in de VS Grownby en in het VK Farmdrop.
Pinduoduo legt de nadruk op technologie upstream, bij de boeren en kwekers
Verder lezen: The Guardian over vertical farming
Vertical farming staat centraal bij het zichtbaar maken van de landbouw en het opnieuw verbinden van producenten en consumenten. Maar wat is vertical farming precies? Daar heeft The Guardian een kort en bondig artikel over geschreven.
Het Amsterdamse GrowX richt zich met smaakvolle microgreens op chefs
Waar is Gijsbregt: van gedachten wisselen met Sheila Struyck
Vorig jaar ontwikkelde ik een online storytelling concept met de Buik Agency voor Upfield en kwam ik via Mangiare in aanraking met private chef Sheila Struyck. Sheila leerde het vak aan onder meer op Cordon Bleu in Parijs, terwijl ze aan Insead een opleiding tot commissaris voltooide. Ze heeft een carrière binnen en buiten de wereld van food om ‘U’ tegen te zeggen en ze is co-founder van impact investment fund Shift. Voor mij de ideale persoon om van gedachten te wisselen over de onderwerpen van deze nieuwsbrief.
Heb jij input voor mijn nieuwbrief of wil je trends met mij doornemen? Laat het me weten via onderstaande knop.
V.l.n.r: Sheila, uw trouwe nieuwsbriefschrijver en Richard van Upfield
Tip: Floating Farm
Water bedekt 70% van het aardoppervlak en veel steden zijn rondom rivieren of aan zee gebouwd. Op zoek naar ruimte voor verticale landbouw is een ‘floating farm’ dus geen gekke gedachte. In Rotterdam bestaat deze vorm van stadsveehouderij al ruim twee jaar. De melkkoeien wonen in een drijvende stal op het water of lopen in de wei aan wal. Het concept heeft veel aandacht gekregen, zowel positief als negatief. Mijn advies: ga zelf kijken (en proeven) in het hippe Rotterdamse M4H-gebied en vraag directeur Marcel Pothof hoe hij tegen de plek van de drijvende boerderij in de stedelijke maatschappij aankijkt. Als je vragen hebt over dierenwelzijn, stel ze gewoon.
Mijn tip: de gemberkarnemelk.
De farm ‘float’ deels (uiterst rechts) en is deels op het land.
Local is the new organic
Stel: je groenten komen uit een vertical farm met led-licht, voorzien van gerecyclet water, de zaadjes zijn veredeld speciaal voor binnenhuis boeren, nutriënten komen uit een laboratorium, camera’s en sensoren meten alles wat er in de groentenfabriek gebeurt, artificial intelligence stuurt de ‘recepten’ die voor de juiste verhouding tussen al die elementen zorgen. Nadat de robots de sla, tomaat of aardbei hebben geplukt worden ze met een zelfsturend autootje bij je thuis bezorgd. Voelt niet echt aards toch? Maar kunnen deze groenten biologisch zijn? Buiten Europa wel, in Europa niet. Daar moeten biologische gewassen op ‘volle grond’ staan, dus geen hydroponics, aeroponics of andere vormen van substraat als basis hebben.
Maakt het uit? Ik denk het wel. De EU houdt zijn poot al decennia stijf als het om te ‘opgeklopt’ voedsel gaat. We zijn niet voor niets the old continent. Biologisch heeft bij ons bepaalde, traditionele, waarden. Het risico daarvan is dat de consument een ander verhaal en nieuwe concepten voorgeschoteld krijgt, waarbij dichtbij meer waarde biedt dan “uit volle grond”. Straks geldt: local is the new organic en is de consument klant (gast?) bij haar favoriete boerenconcept.
Als jij deze nieuwsbrief interessant vindt, hou hem dan niet voor jezelf, maar deel hem met andere food liefhebbers en verbind hen zo aan deze trends.
Als je vragen, verzoeken, feedback, tips of trends hebt of als je mij je greens wil komen brengen, stuur me een berichtje, via mijn social media of gijsbregt@brightguys.nl.
Wil je meer weten over mij, check dan diezelfde social media of deze bio op mijn site.
Tot over twee weken.
Cheers,
Gijsbregt
Foodvideo: het vertical in vertical farming
Ik luister de Eater podcast omdat de dynamiek tussen Amanda Kludt (Editor in Chief) en Daniel Geneen (Producer) zo goed werkt. Dan heeft ook zijn eigen videoshow op Eater en duikt hieronder in vertical farms van Bowery Farming.