Hey hey,
Precies 2 maanden geleden stuurde ik mijn laatste nieuwsbrief, een goed gelezen editie met mijn visie op AI in de horeca. Dat voelt als veel te lang geleden. Ik ga het goedmaken komende maanden. Als eerste met deze editie over Ibiza.
Er was wel een goede reden, vind ik: we lanceren de tweede editie van de Buik Magazine, het superdikke food magazine waar ik hoofdredacteur van ben. Een zomerse editie, die je niet wil missen, dus word snel lid van onze Club hier om deze als eerste in je brievenbus te krijgen.
Deze editie van Gijsbregt fileert gaat dus over Ibiza. Veel van jullie zijn er wel eens geweest (of komen er vaker), voor hen hoop ik nieuwe inzichten te bieden en een paar originele restauranttips. Nog meer van jullie zijn er niet geweest en hebben een beeld van het eiland met misschien wel een reden om niet te gaan, voor hen hoop ik te duiden waarom die eerste groep zo enthousiast is.
Als je tien jaar geleden een artikel over Ibiza las, was de insteek bijna altijd: ‘Ja, je kan hier heel goed clubben, maar wist je dat er ook een andere kant van het eiland is?’. Als je vorig jaar en dit jaar een video keek of podcast luisterde die over Ibiza ging, was de insteek vaak: ‘Ibiza is een geweldig eiland waar echt alles kan, maar tegen welke prijs?’. En tussen die twee invalshoeken door las of hoorde je vaak het volgende: ‘Hebben de superrijken, met hun superjachten en hun VIP-rooms in de superclubs het verpest voor de gewone Ibiza-ganger of -bewoner?’.
Daar gaan we het niet over hebben in deze nieuwsbrief. Dus niet over het rustieke noorden en de fijne finca’s, de opkomst van de wellness retreats en altijd aanwezige spiritualiteit. En ook niet over over-toerisme, het huizentekort, de shanty towns, de algen in de prachtige baaien en de uitdroging van de bronnen. En hoewel het verleidelijk is, laat ik ook de Dubai-isering1 van het witte eiland hier aan jullie voorbij gaan.
Ik begin met een korte introductie op Ibiza. Het andere Ibiza, maar dan anders dan hierboven anders. Daarna de vaste setup van deze nieuwsbrief:
Foodtrend 1: de strandtent maar dan anders
Foodtrend 2: gentrificatie Ibiza style
Verder luisteren: over en naar Ibiza
Waar is Gijsbregt: op tour in Berlijn
Tips: mijn top 5 voor Ibiza
Foodvideo: niet onderaan maar halverwege, met Marc Coucke
Help me groeien: als je deze nieuwsbrief kreeg doorgestuurd van iemand, abonneer je dan op mij, net als ruim 2.200 andere food professionals en liefhebbers.
Cheers,
Gijsbregt
🔮 ‘Gijsbregt fileert’ gaat over foodtrends en wordt geschreven door mij, Gijsbregt Brouwer, oprichter van de Buik en foodtrendwatcher. Als foodtrendwatcher help ik bedrijven met de toekomst van eten en drinken, door middel van lezingen, trendtours en consultancy. Ook duid ik deze ontwikkelingen in ‘de media’.
Mijn best gelezen nieuwsbrief is die over de foodtrends voor 2025: die lees je hier.
Mijn lezers werken in de wereld van eten en drinken of zijn er bovenmatig in geïnteresseerd. Ze lezen Gijsbregt fileert voor inzichten en inspiratie en/of voor de food- en restauranttips. 🔮
Wil jij mij inhuren voor een trendlezing of trendtour, mail me dan op gijsbregt@brightguys.nl.
Over Ibiza
Als je bij Playa (of Platja als je Catalaans aanhoudt) Ses Salinas, een prachtige baai aan de zuidkant van Ibiza, naar het noorden rijdt, met de zee in je rug, richting het vliegveld, zie je ineens overal een soort wetlands om je heen. Dit is waar het beroemde zout van Ibiza gewonnen wordt (vandaar sal-inas). De mooie azuurblauwe potjes met de gouden zon lijken een recente uitvinding om de toeristen te paaien, maar niks is minder waar. De Phoeniciërs begonnen de zoutwinning hier al in de 8e eeuw vóór Christus. Ibiza (met Formentera samen de Pitiusen genoemd, naar de pijnbomen op het eiland) en de overige Baleaeren vormen al millennia een strategische plek enerzijds en een ontsnapping voor alles wat werd opgelegd vanuit kerk, staat of bedrijf anderzijds. Die beide kanten van de geschiedenis komen op Ibiza meer naar voren dan op het naast gelegen Mallorca, sommigen geven de aardlijnen of de magnetische krachten hiervan de schuld.
Zo belandden er piraten op het eiland, net zo goed als tegenstanders van de Spaanse fascistische dictator Franco en recenter, vanaf de jaren ‘60, de hippies met hun counter culture. Vanaf eind jaren ‘80 gaat Ibiza in de volgende versnelling. De supersterren ontdekken het eiland, finca’s worden clubs, house muziek wordt geboren en de opkomst van low cost carriers doet de rest. Van clubs in finca’s, denk aan de beroemde Pikes waar Wham’s Club Tropicana is opgenomen, via superclubs tot de grootste club van de wereld (recent is Privilege omgebouwd tot UNVRS, dat hiervoor een vermelding in The Guinness Book of Records kreeg) blijken kleine stappen.
De tegencultuur – van de hippies en de house – blijft hangen, mede omdat het een relatief klein eiland is. Nog steeds trekt Ibiza ‘maar’ drie miljoen toeristen per jaar, tegenover de ruim 12 miljoen van Mallorca of de 14 miljoen van de Canarische eilanden. De meeste mensen komen om te dansen of voor de spiritualiteit naar het eiland.
Dat betekent dat een bredere kijk op de cultuur van Ibiza op het eerste oog ontbreekt en andere elementen van cultuur soms lastig te vinden waren. Daarin lijkt verandering te komen. Zo is er een Ibiza marathon en heb ik de eerste fietsroutes op het eiland gezien. Ook krijgt kunst, anders dan de ambachten van de hippie markets, een stevigere plek op het eiland. Met meer galerieën en een eigen art fair (met een Nederlands tintje). Zelfs werken2 en netwerken krijgt er zijn plek. Met co-working space The Hub en de recente opening van Soho Farmhouse.
Ibiza was tot dusver eigenlijk geen food bestemming. Je kon er een prachtig visje op het strand scoren of uitpakken met rijkeluis eten bij Blue Marlin, maar voor goed eiland eten kon je beter naar Sardinië gaan. De originele food cultuur van het witte eiland is er overigens, net zoals die van de meeste eilanden in de Middellandse Zee, een van schaarste, om niet te zeggen armoe.
Daar is nu weinig meer van over. De meest opvallende zaken op Ibiza en diegenen die het vaakst getipt worden of op je For You Page voorbijkomen, zijn tenten van overvloed. Opvallend is dat maar 2-3% van al die overvloed van het eiland zelf komt, de rest wordt ingevlogen of -gevaren, dit geldt zelfs voor de ‘verse’ visjes. Alleen het zout – en de olijfolie – komen nog steeds bijna altijd van het eiland.
Foodtrend: de strandtent maar dan anders
Nudo is een strandtent, maar dan anders
De drie invalshoeken waarover we het níet gaan hebben, brengen allemaal hun eigen eetgelegenheden met zich mee. Het rustieke Ibiza heeft haar vistentjes ofwel chiringuitos. Het over-toeristische Ibiza kent mondaine hotelrestaurants zoals SLVJ of de nieuwe oversized poolside bars, zoals bij Oku. Het Ibiza van de superrijken kent naast de villa’s met private chefs ook de ‘zien en gezien worden’ zaken zoals Jondal, Nikki Beach3, Yemanja en de uitvinder van dit spel: Blue Marlin.
Uiteraard is er veel meer te vinden tussen de ruim duizend restaurants en bars van Ibiza, van agriturismo tot vegan en van cocktailbar die zo uit de Monocle geslopen lijkt tot bakkerijen met de laatste croissants, buns en – heerlijk Spaans – fancy flans. Met dit soort
trends lopen eilanden altijd wat achter ten opzichte van de grote stad. De bewegingen zijn er trager, zoals het leven.Waar ik wel op aansloeg was de (kleine) golf aan bijna post-moderne, eigenwijze zaken, chef driven, vaak met een klein team, met echt hartelijke gastvrijheid. Zaken waar het plezier vanaf spat en waar de lessen van de wereld samenkomen met de producten van het eiland. De meest opvallende voor mij was een strandtent, maar dan anders, Nudo. Nu hebben we het in dit geval wel over ‘restaurant royalty’ omdat de drie chefs elkaar bij Noma in de keuken ontmoet hebben. De pretenties hebben ze in Kopenhagen achter gelaten. De halfronde strandtent is ontspannen en verrassend betaalbaar. De inrichting is eclectisch en het pand oogt her en der houtje-touwtje.
Opvallend (of juist niet); de wijnen zijn er natuurlijk en ongefilterd. Er wordt geflirt met de Nordics, maar even zo goed met Japan en Mexico. Een strand-restobar, die ook nog eens alleen voor de lunch open is (zoals zo veel strandtenten in Ibiza).
In dezelfde luchtige lijn met hartelijke hospitality, steengoede gerechten en frisse wijnen vind je Can Can Alimentacion, Hambrë en Juntos House (het restaurant van de regeneratieve Juntos Farm).
Foodtrend: Ibiza style gentrificatie
Het zwembad bij Oku
Toen ik bijna 10 jaar geleden in Ibiza was, zocht ik met een goede maat van mij wijlen Ricky deVito op in San Antonio. De voormalig rockster sleet daar zijn laatste jaren in een flatje, dat gepropt zat tussen de andere, betaalbare, woningen in het dorp aan de ‘Engelse’ kant van het eiland. Het was het deel van het eiland waar de gemiddelde Ibiza-ganger niet graag kwam. We aten na afloop een bordje schelp- en schaaldieren met een vol glas Cruzcampo, in een kleine chiringuito op het strand en rekenden nog geen vijftien euro per persoon af.
Op dezelfde plek zit nu Playa Pomelo waar de voorgerechten beginnen met een Jamon Iberico van €38. Iets verderop zit Cala Gracioneta, waar op het menu op de site geen prijzen vermeld staan, maar een fles water kost €11 en groente als bijgerecht gaat er voor rond de €50. Als je iets terug uit de baai komt, vind je een van de meest idyllische restaurants van het eiland: Sa Capela in een kapelletje uit de 16e eeuw. Als je hier de vis van de dag bestelt (voor twee personen) ben je €150 armer. Min of meer op dezelfde plek heeft Belgische miljardair Marc Coucke zich ingekocht in Oku, een prachtig ‘duurzaam’ luxe poolhotel in een ‘relaxte & luxueuze “bohemian” stijl’. Daar om de hoek tref je restaurant Madunia, in eigendom van Quote 500 resident en toerisme- en horecatycoon Bas Rasker4.
Temidden van dit horecageweld staan een flink aantal kranen, druk aan het werk om appartementencomplexen te bouwen. Recent gaf de regionale overheid toestemming voor nieuwbouw op 150 locaties, waarbij gezegd moet worden dat eerder 19.000 grotendeels illegale plekken voor verblijf waren gesloten.
Gentrificatie voltrekt zich altijd over de lijn van horeca. Vaak bottom up, goedkoop vastgoed trekt creatieve, vaak startende ondernemers aan. Bekend zijn de koffietentjes, pop-ups en bierbrouwers in Brooklyn. De Ibiza variant van gentrificatie komt top down: de duurste hotels en restaurants, in handen van ondernemers die het al gemaakt hebben.
Marc Coucke showt zijn Belgische outfit voor zijn bohemian style Oku hotel
Verder luisteren
Een paar content tips over Ibiza, die sowieso leuk om te luisteren of kijken zijn:
Sky does as Sky does, in tabloid stijl naar de toekomst van Ibiza kijken (hier boven);
De show i-Dentity van i-D (van Vice) duikt elke keer in een andere subcultuur en het ontstaan ervan. Luister deze over de opkomst van de dance scene op Ibiza;
- en van VSR gingen vorige zomer langs op Ibiza en beantwoorden een van de drie vragen van hierboven: “Het toevluchtsoord voor alles, maar ten koste van wat.” Luister hier.
In een recente aflevering van
spraken Wouter Verkerk en ik nog over UNVRS en Pacha op Ibiza. Hier te luisteren.Op Ibiza kan je heel goed radio luisteren (via de FM!), zo heeft Radio 538 er sinds kort een frequentie en is Open Lab er voor de innovatie (zie onder). Maar de leukste zender is die van Sam Anders: SAM Ibiza, ongeveer de enige zender op Ibiza zonder house. Luister hier (ook gewoon thuis).
Waar is Gijsbregt: in Berlijn
Geen trend, wel goed voor de foto: Gijsbregt in Berlijn
Naast mijn trip naar Ibiza, was ik ook nog met 8 food professionals in Berlijn. We gingen twee dagen langs meer dan 21 concepten (en aten en dronken bijna overal). Van edgy tot posh en alles er tussenin.
Wil jij ook op trendtour met mij, Berlijn, Rotterdam, Bangkok, Ibiza of waar dan ook. Let me know op gijsbregt@brightguys.nl.
Tips: 5x mijn favoriet op Ibiza
The Fish Shack bij Talamanca
Vijf tips, waarvan je er een aantal al hebt kunnen spotten hierboven en waarvan ik er 3 beter zou kunnen ‘gatekeepen’, maar ja daar geloof ik niet in.
Can Can Alimentacion: Italiaans op Ibiza, prachtig tijdloos ingericht, simpele overtuigende kaart en pan con nutella (met Maldon zout en olijfolie) is een must;
Nudo: zie hierboven, het ligt wat uit de route, maar is elke minuut reizen waard;
Can Suldat: waar het oude en het nieuwe Ibiza samenkomen. Live muziek, kaasfondue en lekker tot laat eten in een finca die niet eens een restaurant mag heten;
La Gastroteca SIBARITAS: mijn favoriet in Ibiza stad. Hier spreken ze geen woord Engels en hebben ze de beste charcuterie en kazen van het eiland. En dan nog veel tapas en pintxos voor zeer schappelijke prijzen. Niet doorvertellen deze!
The Fish Shack: niet zo onbekend meer als het ooit was, maar wat een fijne hele vissen en geweldige service en je krijgt bijna geen betere view.
Microcosmos voor de wereld?
Ibiza is meer dan een vakantie-eiland. Het is een plek met maar 180.000 bewoners5 waar alle problemen van de metropool te vinden zijn. Veel van de analyses van Amsterdam, Londen, Parijs of Berlijn, kan je zo los laten op ‘het eiland’. De schaal is kleiner, maar relatief zijn de problemen groter.6
Aan de andere kant: het eiland spuit omhoog in de vaart der volkeren. Alle wegen zijn prachtig geasfalteerd, de scholen zijn, naar ik heb vernomen, enorm vooruit gegaan, er is overal razendsnel internet en de politiek breekt eerst verblijven af voor er nieuwe bij komen.
Doordat het eiland relatief rijk is en absoluut klein is, is het goed te zien als een laboratorium voor heel Europa. Hier kan je testen, met regeneratieve landbouw bijvoorbeeld, zoals Juntos Farms doet. Nieuwe concepten laten ontkiemen, zoals Nudo doet en nieuwe verbindingen leggen, zoals Open Lab met muziek, kunst en technologie doet.
Heb ik een iets te rooskleurig beeld van la isla blanca? Vergeef me dan, ik ben net terug.
Ben jij team Ibi? Of laat je de hype aan je voorbij gaan? En zo ja, waar zit je zelf het liefst? Nog aanvullingen? Laat het me weten en stuur me een berichtje, via mijn social media (ik zit ook - voorzichtig aan - op Bluesky) of op gijsbregt@brightguys.nl.
Wil je meer weten over mij, check dan diezelfde social media of deze bio bij mijn agent.
Tot de volgende editie, ik werk aan een editie over foodmedia in Nederland en een over the end of all things we love (in eten en drinken).
Cheers,
Gijsbregt
Als jij deze nieuwsbrief interessant vindt, hou hem dan niet voor jezelf, maar deel hem met andere food liefhebbers en verbind hen zo aan deze trends over eten, drinken en hospitality.
Uit NRC het volgende citaat over een Deen die een zeer frauduleus ogend bedrijf in Dubai heeft opgezet: “De laatste jaren heeft Møller – met hulp van een haartransplantatie inmiddels voorzien van een geblondeerde haardos – zich steeds meer teruggetrokken uit het bedrijf, vertellen betrokkenen. Hij reist de hele wereld over, met als uitvalsbasis Ibiza, waar hij in 2021 een miljoenenvilla verwerft.”
Opvallend: geen van de hotels of appartementen waar ik verbleef had een bureau, wat toch standaard is bij bijna alle hotels over de hele wereld. Blijkbaar komen (of kwamen) mensen niet naar Ibiza om te werken.
Ik sprak een Engels stel dat bij Nikki Beach was gaan eten. Ze ergerden zich aan hun landgenoten die een fles Dom Perignon van €6.000 hadden gekocht en die met flessen Taitinger van €100 aan het besproeien waren. De dame in de bediening vertrouwde hen toe dat dit nog niks was. Eerder die week was er een gast geweest met een bonnetje van €130.000, bijna volledig besteed aan douches van de duurste champagnes.
Je zou nog een stukje verder naar het zuiden kunnen rijden, tot je bij El Silencio komt. Hier tref je niet alleen het restaurant onder auspiciën van Mauro Colagreco, verkozen tot beste chef van de wereld vanwege zijn prestaties bij Mirazur***, maar ook, sinds kort, een heuse listening bar onder aanvoering van Jamie Fiorito, de zoon van Ibiza house legend, DJ Alfredo.
En dus ruim 3 miljoen bezoekers per jaar, van wie het grootste deel invliegt.
Er is nog wel veel mediterraans aan het eiland dat de bezoeker niet snel zal opvallen. De clubs zijn in handen van maar enkele families, dat geldt ook voor de goedlopende restaurants. Wil je daar als buitenstaander iets nieuws tussen zetten, dan kan het snel afgelopen zijn met je negotie.