#55: mijn terugblik op #veganuary 2023
Learnings van een maand plantaardig eten
Hey hey,
Gezellig dat je deze editie hebt open geklikt, dat is al heel wat. Vegan schrikt af. Als me een ding is opgevallen de afgelopen maand, is het dat de meeste mensen een ‘echt’ vegan dieet eigenlijk niet begrijpen. “Maar waarom dan”, was de meeste gehoorde initiële reactie. “Zodat jullie het niet hoeven te doen”, zou een goed weerwoord van mij kunnen te zijn, maar het zit dieper: ik wil weten hoe het is om geen alcohol te drinken, waar de beste restobars zijn of bestellen via flitsbezorgers werkt en dus ook hoe het is om een geheel plantaardig dieet erop na te houden.
Dat valt mee en tegen, is het ambivalente antwoord. Ik voelde me beperkt in mijn keuzevrijheid. Ik eet normaal alles wat los en vast zit en bestel het liefst kris kras door het menu heen en dat kan echt niet. Anderzijds is het aanbod aan vervangers voor dierlijke producten (vooral vlees en melk) veel beter dan in 2018 (toen ik een keer eerder een maand vegan was).
Langs die twee lijnen deel ik mijn nieuwsbrief in:
foodtrend 1: planten op het menu
foodtrend 2: derde generatie vleesvervangers
Verder lezen: Bloomberg draagt alt meat ten grave
Waar is Gijsbregt: in Bekt Lekker de Podcast vegan kip proeven
Foodtip: 5x echt lekker plantaardig eten
Foodvideo: reel (of TikTok) van een maand vegan eten
Cheers,
Gijsbregt
🍴Heeft iemand je deze nieuwsbrief doorgestuurd, schrijf je dan in: zo mis je nooit meer foodtrends en -tips.🍴
Foodtrend: planten op het menu
In een vorig leven woonde ik samen met een vegetariër. Dat was toen helemaal niet trendy, ze was het uit overtuiging, al vanaf jongs af aan. Eventjes uit eten gaan was veel minder normaal in die tijd (voor mij, maar ook in het algemeen), dus we aten vaak thuis. Ik kookte vaak (niet doorvertellen) voor ons twee en dat was altijd met 2 pannetjes op het vuur: een voor haar en een voor mij. Het kwam niet in mij op om het AGV-tje te skippen voor een menu dat vooral op groente gebaseerd was. Anders gesteld: ik keek naar de maaltijd volgens early Jamie Oliver en niet volgens Yotam Ottolenghi.
De afgelopen maand heb ik flink wat vleesvervangers geproefd (zie volgende trend), maar ik heb vooral gerechten gegeten die bestonden uit herkenbare plantaardige ingrediënten: pompoensoep met miso op de Oogstmarkt, paddenstoelen met focaccia uit de Mibrasa van Plein Oost, Indiase bahji, vega apéro bij Café Marseille, kool uit de houtoven bij Rotonde, linzensoep bij Kula, noodles gemaakt van pompoen bij Rouhi, koningszwam in chili en azijn bij Ron Blaauw, een geweldig zeven-gangen-diner bij Fitzgerald, een mix van dampende groenten uit de tajine bij chef Thomas thuis, gefrituurde aubergines bij Destino, gestoofde aubergines bij Rainarai en nog veel meer. Nergens werd iets vervangen.
Ik zal niemand oproepen om vegan te worden. De meeste onderzoeken wijzen uit dat als we minder vlees eten, we echt al een heel eind komen (met het redden van de planeet). Het beroemde Lancet onderzoek waar ik eerder aan refereerde, heeft het over 70% minder vlees. De meeste menu’s in de randstad (ook van de zaken waar ik mij een slechte gast voelde als ik om vegan vroeg) zijn al ingedeeld volgens het 1/3, 1/3, 1/3 principe. Bij een zaak als Putaine is het vlees echt verworden tot bijgerecht, bij Beurre is er niet eens vlees meer op de kaart. De ontwikkeling is meer planten op de kaart. Elk jaar een beetje meer en elk jaar een beetje lekkerder.
Mijn ex kon wel genieten van mijn vegan geklungel deze maand, al is het niks voor haar. Ze eet nog steeds ‘gewoon’ geen vlees of zoals ze het zelf zegt: “Ik geloof dat ik geen vlees met een uitstapje naar vega en heel soms vegan genoeg vind voorlopig.” Amen.
Koningszwam - tai soi - chili - chinkiang azijn bij Ron Blaauw
Foodtrend: derde generatie vleesvervangers
De droge bonenburger uit de hippie scene van vorige eeuw wordt de eerste generatie vleesvervanger genoemd, de high tech ‘bloedende’ Beyond Meat en Impossible burgers worden tweede generatie vleesvervanger genoemd en we staan op het punt de derde generatie vleesvervangers binnen te halen: alternatieven die zo goed zijn dat we het verschil niet meer proeven. Het (winnende) patatje met stoofvlees van de Frietboutique (met vlees van Redefine Meat) komt al aardig in de buurt, de kipstuckjes van de Vegetarische Slager en de kipfilet(!) van RIP Foods kunnen bijna iedereen voor de gek houden.
Eind vorig jaar deed ik met mijn broer Alewijn onderzoek naar de staat van vegaburgers in de Randstad horeca. Wij gingen 10 zaken af (burgerbars, brasserieën en brew pubs). Het niveau van de vegaburgers was ontzettend hoog, zowel plain (dus alleen de patty van bijvoorbeeld Beyond Meat, Heura, Viva La Vegan, de Vegetarische Slager van Unilever1) als dat van de complete burger. Alle etablissementen die wij op onze longlist hadden staan boden een of meerdere vegaburgers aan, de meeste konden deze burger(s) ook vegan maken. De percentages vega (ten opzichte van alle burgers) overtroffen al onze verwachtingen: tussen de 15% en 35%. De prijzen waren gelijkwaardig.
Maar we zijn er nog niet. De vleesloos vlees zou goedkoper moeten zijn dan de vlees van dieren en smaak (en cut2) moet minimaal on par worden voor de verdere groei van alt meat. Beide zaken verwacht ik met een jaar of 2-3. Daarom draag ik alt meat ook niet ten grave, zoals Bloomberg deed (zie ‘verder lezen’ hieronder).
Geweldige vegan burger van chef Kick bij Niko’s
Verder lezen en luisteren: Bloomberg en The Sporkful
Bloomberg deed alt meat in de VS op haar grondvesten schudden door een artikel te publiceren met de titel: Fake Meat Was Supposed to Save the World. It Became Just Another Fad. Los van de tendentieuze kop is het artikel verder een grondige analyse van wat er beter kan in de wereld van vleesvervangers (vooral die uit Silicon Valley), na een jaar van ineenzijgende beurskoersen en tegenvallende verkoopresultaten. Alt meat gaat nergens heen, wat mij betreft. Het is duidelijk dat we ons in de Trough of Disillusionment van de Gartner Hype Cycle bevinden. Op naar de Slope of Enlightenment. Hoe die eruit ziet? Dan Pashman van The Sporkful vertelt je er graag over in de meest recente aflevering van zijn podcast.
Nederland is echt anders dan de VS, hier geeft McDonald’s juist gas op de McPlant (ja, die heb ik ook op tijdens #veganuary) en kijk ook naar ons hierboven genoemde (niet zo representatieve) onderzoek. Meer van mijn visie op dit onderwerp weten? Ik schreef eerder over groenten en vleesvervangers, in editie 7, editie 14 en editie 26.
Waar is Gijsbregt: in Bekt Lekker de Podcast vegan kip proeven
Tijdens aflevering 16 van Bekt Lekker de Podcast proefden Maartje, Faysal en ik vegan kip van VFC, RIP Foods en De Vegetarische Slager. En we hebben het vaker over vega(n) dus luister ze vooral allemaal, dat kan bij Apple of Spotify (en zelfs bij Google).
Tip: mijn drie beste gerechten van #veganuary
Simpel maar efficiënt, welke gerechten zijn mij na een maand plantaardig eten bijgebleven? In willekeurige volgorde:
Charlotte aardappel, kousenband, codium en molsla bij Fitzgerald
Vegan Koe Loo Kai bij Shanghai Papa
Bloemkool met sesam, truffel en furikake bij Rouhi
En twee zoete gerechten omdat ik een zoetekauw ben: de pure chocolade met hele hazelnoten bij Olala Chocola en de vegan brownie met cashewnoten crème bij het (zojuist heropende) Harvest Café & Bakers.
Vegan Koe Loo Kai met huisgemaakte ‘kip’ van soja bij Shanghai Papa
Hoe het echt was, een maand plantaardig eten
Ik ben een grenzeloze optimist en hou van een uitdaging. De maand januari is voorbij gevlogen en ik heb over het algemeen goed gegeten. Maar het viel me niet mee3. Ik voelde me beperkt in mijn keuzes, werd vaak niet voor vol aangezien en heb gewoon lang niet altijd lekker gegeten. Vooral een aantal grote merken en aantal ‘betere’ restaurants blijken weinig moeite te doen voor mensen die 100% plantaardig willen eten. Dat uit zich soms in gebrek aan aanbod of soms (en dat vind ik nog erger) in slecht aanbod. Ik zal de bedrijven die zich er met een jantje-van-leiden vanaf maken hier persoonlijk op aanspreken.
Ik vind het campagnematige van dit soort weken en maanden zeer interessant. De elementen uit de Week Zonder Vlees, Stoptober, Dry January en #veganuary gaan we de komende jaren vaker zien, ze zijn namelijk zeer effectief en maken wat lastig is leuk en moeilijk te vermijden.
Als jij deze nieuwsbrief interessant vindt, hou hem dan niet voor jezelf, maar deel hem met andere food liefhebbers en verbind hen zo aan deze trends over eten, drinken en hospitality.
Heb jij een geweldig vega(n) product of gerecht ontdekt dat je met me wil delen, stuur me een berichtje, via mijn social media of op gijsbregt@brightguys.nl.
Wil je meer weten over mij, check dan diezelfde social media of deze bio op mijn site.
Tot volgende maand.
Cheers,
Gijsbregt
Foodvideo: TikTok en Reel met alle #veganuary gerechten op een rij
Ik heb het simpel gehouden qua foodvideo: alle gerechten die ik met hashtag veganuary gedeeld heb op mijn Instagram stories zijn verpakt tot een reel/TikTok.
En dan komen de vleesvervangers van collega Big Food bedrijven Heinz en Nestlé er nog aan en zijn we nog niet eens begonnen aan cultured meat.
Met cut bedoel ik: niet alleen burgers en nuggets, maar echte stukken vlees zoals filets (zie RIP Foods) en steaks (zie Redefine Meat).
In 2018 miste ik vooral vlees en vis, nu het meest boter en eieren en dan vooral in andere gerechten. De croissant heeft me echt te pakken gekregen.